Η ορθοπαιδική παιδιών αφορά στη θεραπεία προβλημάτων του του μυοσκελετικού συστήματος (οστά, αρθρώσεις, μύες) σε παιδιά από τη γέννηση μέχρι την ενηλικίωσή τους (18 ετών).
Η ιδιαιτερότητα των μικρών ασθενών είναι ότι δεν είναι εύκολο πάντοτε να εκφράζουν τις ενοχλήσεις τους, δεν δείχνουν την απαιτούμενη υπομονή και διάθεση για συνεργασία κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Ο παιδικός ορθοπαιδικός αναγνωρίζει τις ανάγκες των παιδιών και γνωρίζει πώς να προσεγγίσει τους, συχνά απαιτητικούς, μικρούς ασθενείς.
Οι παιδικές ορθοπεδικές παθήσεις είναι πιο συχνές από ότι οι περισσότεροι γονείς γνωρίζουν γι’ αυτό η πρόληψη μέσω ενός ορθοπαιδικού ελέγχου, πρέπει να γίνει ο καλύτερος σύμμαχος, από την βρεφική κιόλας ηλικία.
Οι πιο συχνές παιδικές ορθοπεδικές παθήσεις καθώς και προβλήματα που διαγιγνώσκουν και θεραπεύουν οι παιδο-ορθοπεδικοί είναι τα εξής :
- Σκολίωση
Η σκολίωση είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή που προκαλεί παραμόρφωση, στροφή και πλάγια κλίση των σπονδύλων με αποτέλεσμα η σπονδυλική στήλη να παίρνει σχήμα S ή C. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τον σκολιό που σημαίνει στραβός, (όχι ευθύς, όχι ίσιος). Ουσιαστικά, προκαλεί λορδωτική στάση και κλίση του κορμού προς τα δεξιά ή αριστερά, κλίση της λεκάνης αντίθετα, ασυμμετρία των ώμων (ο ένας ώμος είναι πιο ψηλά από τον άλλο), προπέτεια της μιας ή της άλλης ωμοπλάτης και του ενός ή του άλλου στήθους προς τα εμπρός.
Όταν η σκολίωση είναι είναι μεγάλης έκτασης, οι ασυμμετρίες που προκαλεί στο σώμα είναι εμφανείς. Υπάρχουν και περιπτώσεις στα πρώτα κυρίως στάδια δεν είναι εμφανής στον απλό παρατηρητή, δεδομένου ότι δεν προκαλεί άλγος και οι μικρές ασυμμετρίες μπορούν να καλυφθούν από ρούχα.
- Παθήσεις των κάτω άκρων
Η βλαισοπτερνοποδία ή η πλατυποδία συνήθως είναι κληρονομική. Η κοιλοποδία ή ραιβοιποδία είναι σοβαρές παθήσεις που ενδεχομένως να οφείλονται σε νευρολογική βλάβη. Σε όλες τις διαταραχές του άκρου ποδός, πρέπει να δίνεται η απαιτούμενη προσοχή διότι μπορεί να προκληθούν έντονοι πόνοι στο πέλμα. Ενδεικτικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της πάθησης είναι ειδικά ορθωτικά πέλματα κατά προτίμηση μετά από πελματογράφηση έτσι ώστε να στηρίζεται καλύτερα η ποδική καμάρα ή ακόμα και ειδικές ασκήσεις και φυσιοθεραπείες που βοηθούν στην ενίσχυση των μυών του άκρου ποδός.
- Δυσπλασία ισχίου
O όρος Αναπτυξιακή Δυσπλασία του Ισχίου (ΑΔΙ) περιγράφει μια ποικιλία παθήσεων της άρθρωσης του ισχίου κατά τις οποίες η άρθρωση δεν αναπτύσσεται φυσιολογικά. Η άρθρωση του ισχίου αποτελείται από το άνω μέρος του μηριαίου οστού που έχει σχήμα σφαίρας (κεφαλή) και την υποδοχή της λεκάνης (κοτύλη). Στα μωρά περιγράφονται διάφορες αναπτυξιακές παθήσεις του ισχίου. Στις πιο ήπιες μορφές, η υποδοχή – κοτύλη δεν είναι αρκετά βαθειά. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, η μηριαία κεφαλή είναι εντελώς παρεκτοπισμένη εκτός της κοτύλης και εξαρθρωμένη. Στο παρελθόν η κατάσταση αυτή ήταν γνωστή με τον όρο συγγενές εξάρθρημα του ισχίου.
- Κατάγματα των οστών
Τα κατάγματα είναι συνήθως αποτέλεσμα τραυμάτων. Ο πόνος, η διόγκωση, η ευαισθησία, η αλλαγή χρώματος και η ανικανότητα να κινηθεί το επηρεασμένο μέλος του σώματος είναι συνήθη. Κάποιες φορές παρατηρείται παραμόρφωση του μέλους που έχει υποστεί το κάταγμα. Η θέση και η σοβαρότητα του κατάγματος καθορίζουν τα συμπτώματα και τα σημάδια ασθένειας. Το ρωγμώδες κάταγμα ονομάζεται και ράγισμα.
- Φλεγμονές των οστών και των αρθρώσεων
Η φλεγμονές των οστών και των αρθρώσεων στα παιδιά είναι σχετικά σπάνια, αλλά δυνητικά σοβαρές παθήσεις, με τραγικά έως μοιραία αποτελέσματα. Ο κύριος τύπος φλεγμονής στα παιδιά είναι η νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα, η οποία συνήθως προσβάλει παιδιά ηλικίας κάτω των 4 ετών. Μπορεί να περιορίσει την ανάπτυξη και να αφήσει το παιδί με μόνιμες παραμορφώσεις των αρθρώσεων.